Standardy ochrony dzieci w duszpasterstwie parafialnym dla diecezji Pelpińskiej

Pre­am­buła

Niniej­szy doku­ment sta­nowi reali­za­cję obo­wiązku praw­nego doty­czą­cego wpro­wa­dze­nia we wszel­kich insty­tu­cjach, w któ­rych prze­by­wają dzieci, stan­dar­dów ich ochrony przed krzyw­dze­niem [ustawa z dnia 28 lipca 2023 roku o zmianie ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2023 poz. 1606)]. Ten obo­wią­zek jest reali­zo­wany przez Kościół, który jako jedna z pierw­szych insty­tu­cji posta­nowił przy­jąć i wdro­żyć w swo­ich pla­ców­kach – rów­nież w para­fiach – stan­dardy ochrony dzieci przed prze­mocą. Ludzie Kościoła dokła­dają wszel­kich sta­rań, aby zapew­nić bez­pieczne i przy­ja­zne śro­do­wi­sko, w któ­rym dzieci są sza­no­wane i doce­niane. Nie­do­pusz­czalne jest bowiem sto­so­wa­nie przez kogo­kol­wiek wobec dziecka prze­mocy w jakiej­kol­wiek for­mie. Wszy­scy jeste­śmy więc zobo­wią­zani do ucze­nia się roz­po zna­wa­nia tych, któ­rzy potrze­bują pomocy i wspar­cia oraz bez­zwłocz­nego podej­mo­wa­nia dzia­łań w przy­padku podej­rzeń lub ujaw­nie­nia oko­licz­no­ści, które mogą wska­zy­wać, że dziecku zagraża lub dzieje się krzywda. Temu mają słu­żyć poniż­sze stan­dardy

Słow­ni­czek

Dziecko, mało­letni – osoba poni­żej 18 roku życia.

Pro­boszcz – pre­zbi­ter, któ­remu powie­rzono dekre­tem spra­wo­wa­nie opieki dusz­pa­ster­skiej nad powie­rzoną wspól­notą pod wła­dzą biskupa die­ce­zjal­nego.

Para­fia – okre­ślona wspól­nota wier­nych, utwo­rzona na spo­sób stały w Kościele par­ty­ku­lar­nym, nad którą paster­ską pie­czę, pod wła­dzą biskupa die­ce­zjal­nego, powie­rza się pro­boszczowi jako jej wła­snemu pasterzowi. W zakre­sie prze­strze­ga­nia stan­dar­dów ochrony mało­letnich Z pro­boszczem zrów­nany jest admi­ni­stra­tor para­fii lub osoba, któ­rej tym­cza­sowo biskup die­ce­zjalny powie­rzył tro­skę o para­fię.

STANDARD 1

STWORZENIE I ZACHOWANIE BEZPIECZNEGO ŚRODOWISKA W PARAFII

1. Stan­dardy ochrony są dostępne w para­fii i podane do publicz­nej wia­do­mo­ści (na stro­nie inter­ne­to­wej oraz wywie­szone np. w gablo­cie para­fial­nej).
2. Do obo­wiąz­ków pro­boszcza należy wdra­ża­nie w życie stan­dar­dów ochrony mało­letnich.
3. Przed nawią­za­niem z osobą sto­sunku pracy lub przed dopusz­cze­niem osoby do innej dzia­łal­no­ści zwią­za­nej z wycho­wa­niem, edu­ka­cją, wypo­czyn­kiem, lecze­niem, świad­cze­niem porad psy­cho­lo­gicz­nych, rozwo­jem ducho­wym, upra­wia­niem sportu lub reali­za­cją innych zain­te­re­so­wań przez mało­letnich, lub z opieką nad nimi, pra­co­dawca lub inny orga­ni­za­tor takiej dzia­łal­no­ści orga­ni­za­tor uzy­skuje infor­ma­cje, czy dane osoby, o któ­rej mowa w ust. 1, są zamiesz­czone w Reje­strze z dostę­pem ogra­ni­czo­nym lub w Reje­strze osób, w sto­sunku do któ­rych Pań­stwowa Komi­sja do spraw prze­ciw­dzia­ła­nia wyko­rzy­sta­niu sek­su­al­nemu mało­letnich poni­żej lat 15 wydała posta­nowienie o wpi­sie w Reje­strze.
4. W przy­padku osób mają­cych krót­ko­trwały kon­takt z dziećmi na tere­nie para­fii uzy­ska­nie takiej infor­ma­cji jest zale­cane, cho­ciaż nie sta­nowi to obo­wiązku praw­nego. W takim przy­padku należy jed­nak najpierw uzy­skać zgodę osoby obję­tej takim spraw­dze­niem.
5. Przed nawią­za­niem sto­sunku pracy lub przed dopusz­cze­niem osoby do dzia­łal­no­ści (np. wolon­ta­riac­kiej) zwią­za­nej z wycho­wa­niem, edu­ka­cją, wypo­czyn­kiem, świad­cze­niem porad psy­cho­lo­gicz­nych, roz­wo­jem ducho­wym, upra­wia­niem sportu lub reali­za­cją innych zain­te­re­so­wań przez dzieci, lub z opieką nad nimi pro­boszcz ma obo­wią­zek uzy­ska­nia od tej osoby infor­ma­cji z Kra­jo­wego Reje­stru Kar­nego w zakre­sie prze­stępstw okre­ślo­nych w rozdz. XIX k. k. (prze­stępstwa prze­ciwko życiu i zdro­wiu) i XXV k. k. (prze­stępstwa prze­ciwko wol­no­ści sek­su­al­nej i oby­cza­jo­wo­ści) oraz w zakre­sie art. 189 a k. k. (han­del ludźmi), art. 207 k. k. (znę­ca­nie się nad osobą naj­bliż­szą lub pozo­sta­jącą w sto­sunku zależ­no­ści) oraz prze­stępstw z ustawy o prze­ciw­dzia­ła­niu nar­ko­ma­nii.
6. Jeśli kan­dy­dat posiada oby­wa­tel­stwo inne niż pol­skie wów­czas powi­nien przedło­żyć rów­nież infor­ma­cję z reje­stru kar­nego pań­stwa, któ­rego jest oby­wa­te­lem, uzy­ski­waną do celów dzia­łal­no­ści zawo­do­wej lub wolon­ta­riac­kiej zwią­za­nej z kon­taktami z mało­letnimi, bądź infor­ma­cję z reje­stru kar­nego, jeżeli prawo tego pań­stwa nie prze­wi­duje wyda­wa­nia infor­ma­cji dla wyżej wymie­nio­nych celów.
7. Jeżeli prawo pań­stwa, z któ­rego ma być przedło­żona infor­ma­cja o nie­ka­ral­no­ści nie prze­wi­duje wyda­nia takiej infor­ma­cji lub nie pro­wa­dzi reje­stru kar­nego, wów­czas kan­dy­dat składa, pod rygo­rem odpo­wie­dzial­no­ści kar­nej, oświad­cze­nie o tym fak­cie wraz z oświad­cze­nie, że nie był pra­wo­moc­nie ska­zany oraz nie wydano wobec niego innego orze­cze­nia, w któ­rym stwier­dzono, iż dopu­ścił się takich czy­nów zabro­nio­nych, oraz, że nie ma obo­wiązku wyni­ka­ją­cego z orze­cze­nia sądu, innego upraw­nio­nego organu lub ustawy, sto­so­wa­nia się do zakazu zaj­mo­wa­nia wszel­kich lub okre­ślo­nych sta­nowisk, wyko­ny­wa­nia wszel­kich lub okre­ślo­nych zawo­dów albo dzia­łal­no­ści, zwią­za­nych z wycho­wa­niem, edu­ka­cją, wypo­czyn­kiem, lecze­niem, świad­cze­niem porad psy­cho­lo­gicz­nych, roz­wo­jem ducho­wym, upra­wia­niem sportu lub reali­za­cją innych zain­te­re­so­wań przez mało­letnich, lub z opieką nad nimi.
8. Pro­boszcz para­fii powo­łuje osobę zaufaną lub/i Zespół ds. Pre­wen­cji (należy do niego rów­nież tzw. osoba zaufana). Wska­zane jest, aby były to cie­szące się zaufa­niem osoby świec­kie, odpo­wied­nio prze­szko­lone i kom­pe­tentne, które będą wie­działy, jakie dzia­ła­nia w danej sytu­acji są sto­sowne i konieczne. Osoby te ści­śle współ­pra­cują z pro­boszczem miej­sca, oso­bami odpo­wie­dzial­nymi w die­ce­zji za pre­wen­cję oraz z dele­ga­te­m/de­le­gatką ds. ochrony dzieci i mło­dzieży. Nie mogą być to osoby uwi­kłane w lojal­ność śro­do­wi­skową lub w kon­flikt inte­re­sów. Odpo­wia­dają za wpro­wa­dze­nie stan­dar­dów oraz uczest­ni­czą w szko­le­niach zgod­nie z zasa­dami wska­zanymi przez die­ce­zję, do któ­rej para­fia należy.
9. Pro­boszcz para­fii powo­łuje osobę zaufaną, do któ­rej należy przyj­mo­wa­nie zgło­szeń doty­czą­cych nie­re­spek­to­wa­nia stan­dar­dów. Osoba zaufana nie może na wła­sną rękę podej­mo­wać dzia­łań słu­żą­cych wyja­śnie­niu podej­rzeń i zarzu­tów lub wery­fi­ka­cji zgła­sza­nych fak­tów. Obo­wią­zuje ją zasada pouf­no­ści. Powinna to być osoba fak­tycz­nie budząca zaufa­nie, posia­da­jąca tzw. kom­pe­ten­cje mięk­kie, pre­dys­po­nu­jące ją do kon­taktu z oso­bami skrzyw­dzo­nymi.
10. Osobą odpo­wie­dzialną bez­po­śred­nio za inter­wen­cję w przy­padku zaist­nie­nia prze­mocy jest zarządca 4pla­cówki, w tym wypadku pro­boszcz para­fii. Powi­nien czy­nić to we współ­pracy z wymie­nio­nymi wyżej kom­pe­tent­nymi oso­bami.
11. Wszelka dzia­łal­ność doty­cząca ochrony oraz inter­wen­cji i pomocy musi być doku­mentowana. Wpi­sów w reje­strze zda­rzeń doko­nują osoby bez­po­śred­nio zaan­ga­żo­wane w daną aktyw­ność, ale za bez­pieczne prze­cho­wy­wa­nie nota­tek odpo­wie­dzialny jest pro­boszcz. Rejestr pro­wa­dzi się zgod­nie z zasa­dami ochrony danych wraż­li­wych.
12. Wszy­scy zaan­ga­żo­wani w dzia­łal­ność para­fii powinni
    1. czu­wać nad wła­sną doj­rza­ło­ścią emo­cjo­nalną, psy­chiczną, duchową;
    2. sta­rać się o dobór żywo wie­rzą­cych, rze­tel­nych, zwe­ry­fi­ko­wa­nych i odpo­wied­nio prze­szko­lo­nych osób do peł­nie­nia funk­cji ani­ma­to­rów, wycho­waw­ców itd.;
    3. wspie­rać dzieci w ich roz­woju ku doj­rza­ło­ści;
    4. dbać o respek­to­wa­nie zasad kul­tury (wobec dzieci i mię­dzy nimi);
    5. czu­wać nad rów­nym trak­to­wa­niem wszyst­kich dzieci, z uwzględ­nie­niem ich szcze­gól­nych potrzeb i oso­bi­stych uwa­run­ko­wań;
    6. dbać o prze­strze­ga­nie prawa do nie­na­ru­szal­no­ści cie­le­snej i pry­wat­no­ści;
    7. orga­ni­zo­wać dzia­ła­nia dusz­pa­ster­skie w miej­scach bez­piecz­nych;
    8. utrzy­my­wać moż­li­wie żywy i trans­pa­rentny kon­takt z rodzi­cami dzieci;
    9. dbać o prze­strze­ga­nie zasad pry­wat­no­ści i ochrony wize­runku oraz danych oso­bo­wych dzieci.

1.  

STANDARD 2

SPOSÓB REAGOWANIA NA OSKARŻENIA LUB NIEWŁAŚCIWE ZACHOWANIA

1. W przy­pad­kach prze­mocy fizycz­nej bądź sek­su­al­nej wobec mało­letniego, gdy sprawcą jest osoba doro­sła lub dziecko, należy zgło­sić ten fakt zgod­nie z pra­wem do orga­nów ści­ga­nia lub/ oraz do dele­gata wła­ści­wej insty­tu­cji kościel­nej.
2. Gdy sprawa doty­czy nie­wła­ści­wego wobec mało­letnich zacho­wa­nia osób świec­kich zatrud­nio­nych w para­fii bądź wolon­ta­riu­szy, sprawę należy zba­dać i pod­jąć ade­kwatne kroki w zależ­no­ści od tego, czego doty­czyło to zacho­wa­nie. Każ­do­ra­zowo należy pod­jąć z tą osobą roz­mowę i jeśli zaj­dzie taka potrzeba, to okre­sowo lub stale wyco­fać ją z posługi w para­fii.
3. Jeśli nie­wła­ściwe zacho­wa­nie doty­czy dziecka, należy o tym zawia­do­mić jego rodzi­ców i wraz z nimi pod­jąć odpo­wied­nie dzia­ła­nia.
4. Jeśli sprawa doty­czy nie­wła­ści­wych zacho­wań dzieci wobec sie­bie nawza­jem, należy nie­zwłocz­nie zawia­do­mić rodzi­ców dzieci i wraz z nimi pod­jąć odpo­wied­nie dzia­ła­nia.
5. Osoba odpo­wie­dzialna, o któ­rej w stan­dar­dzie 1 nr 9, za przyj­mo­wa­nie zgło­szeń współ­pra­cuje z pro­boszczem i dele­ga­tem die­ce­zjalnym.
6. Każda infor­ma­cja o nie­wła­ści­wym zacho­wa­niu powinna być trak­to­wana poważ­nie, gdyż jest dzia­ła­niem pre­wen­cyj­nym.
7. Jeśli jaka­kol­wiek osoba doro­sła zaan­ga­żo­wana w pracę duszpaster­ską w para­fii dowie się od dziecka, że doświad­cza ono prze­mocy, powinna pamię­tać o art. 304 k. p. k. mówią­cym, że każdy, kto dowie się o popeł­nie­niu prze­stępstwa ści­ga­nego z urzędu, ma spo­łeczny obo­wią­zek zawia­do­mić o tym pro­ku­ra­tora lub poli­cję.

STANDARD 3

ZAPEWNIENIE OPIEKI I WSPARCIA MAŁOLETNIEMU PO UJAWNIENIU KRZYWDZENIA

1. Mało­letni, który mówi o doświad­czanej przez sie­bie krzyw­dzie, powi­nien zostać przy­jęty z sza­cun­kiem i uważ­nie wysłu­chany.
2. Skrzyw­dzony mało­letni, jego rodzice i opie­ku­no­wie prawni powinni otrzy­mać infor­ma­cję o moż­li­wych for­mach pomocy, z któ­rej mogą sko­rzy­stać na tere­nie para­fii lub poza nią. Osoby poszko­do­wane nie powinny być obar­czane kosz­tami udzie­la­nej im pomocy.
3. Tro­ska dusz­pa­ster­ska wobec skrzyw­dzo­nego mało­letniego i jego bli­skich polega m.in. na życz­li­wym wysłu­cha­niu i pomocy w odbu­do­wa­niu jej więzi z Bogiem i zaufa­nia do Kościoła. Orga­ni­zo­wana jest w poro­zu­mie­niu z die­ce­zjalnym dusz­pa­ste­rzem ds. pomocy ducho­wej oso­bom skrzyw­dzonym.
4. Jeśli skrzyw­dzony mało­letni nale­żał do jakiejś grupy para­fial­nej, rów­nież inni uczest­nicy tej grupy powinni otrzy­mać pomoc duszpaster­ską i ewen­tu­al­nie psy­cho­lo­giczną.
5. Para­fianie powinni być we wła­ściwy spo­sób poin­for­mo­wani o tym, co się wyda­rzyło, oraz otrzy­mać sto­sowną pomoc. Należy przy tym zacho­wać zasadę ochrony dobrego imie­nia wszyst­kich zaan­ga­żo­wa­nych w wyda­rze­nia.
6. Jeśli zgło­sze­nie doty­czy prze­stępstwa okre­ślo­nego w pra­wie kar­nym i/lub kano­nicz­nym, osoba przyj­mu­jąca zgło­sze­nie postę­puje zgod­nie z pro­ce­du­rami pań­stwo­wymi i/lub zawar­tymi w Wytycz­nych KEP.
7. Jeśli zgło­sze­nie doty­czy innej krzywdy czy nie­wła­ści­wego zacho­wa­nia, osoba zgła­sza­jąca otrzy­muje infor­ma­cję o pod­ję­tych w spra­wie kro­kach. 8. Wszel­kie dzia­ła­nia i uzy­skane infor­ma­cje objęte są zasadą pouf­no­ści, ale osoby skrzyw­dzo­nej nie wolno zobo­wią­zy­wać do zacho­wa­nia tajem­nicy.

STANDARD 4

ZASADY CHRONIĄCE W OBSZARZE PARAFIALNYM

Zasady chro­niące w kon­tak­cie bez­po­śred­nim

1. Wszyst­kie spo­tka­nia z dziećmi na tere­nie para­fii powinny być orga­ni­zo­wane w miej­scach ofi­cjal­nych, ogól­no­do­stęp­nych i do tego przy­go­to­wa­nych.
2. Nie można prze­by­wać z dziec­kiem sam na sam w warun­kach odizo­lo­wa­nych. Jeżeli dobro dziecka wymaga indy­wi­du­al­nego spo­tka­nia, nie może się ono odby­wać w sekre­cie (zale­cane powia­do­mie­nie rodzi­ców lub pro­boszcza) i w warun­kach odizo­lo­wa­nych. Osoba prze­pro­wa­dza­jąca spo­tka­nie powinna zatrosz­czyć się o trans­pa­rent­ność (np. prze­szklone lub uchy­lone drzwi pomiesz­cze­nia, które nie mogą być zamknięte na klucz, obec­ność innych osób w bez­po­śred­nim pobliżu, powia­do­mie­nie innych osób o spo­tka­niu itp.). Indy­wi­du­al­nych spo­tkań z dziećmi nie wolno w nie­roz­tropny spo­sób mno­żyć ani prze­dłu­żać. Spo­tka­nia takie nie powinny odby­wać się w póź­nych godzi­nach wie­czor­nych (po godz. 20.00 lub nocą).
3. 3Dzieci nie mogą prze­by­wać w para­fialnych pomiesz­cze­niach miesz­kal­nych bez opieki rodzica lub opie­kuna praw­nego. Nie powinny też towa­rzy­szyć dusz­pa­ste­rzom w miej­scach lub w spra­wach niezwią­za­nych ze spra­wo­wa­niem posługi lub for­ma­cją.
4. Dzieci powinny zawsze pozo­sta­wać pod opieką osoby doro­słej. Pod­czas peł­nie­nia funk­cji wycho­waw­czych opie­ku­no­wie nie mogą pozo­sta­wać pod wpły­wem alko­holu lub sub­stan­cji psy­cho­ak­tyw­nych ani przyj­mo­wać ich w obec­no­ści dzieci.
5. Dzieci na tere­nie para­fii nie mogą prze­by­wać pod wyłączną opieką innego dziecka, chyba że ina­czej sta­nowią regu­la­miny sto­wa­rzy­szeń i ruchów dusz­pa­ster­stwa pozapara­fialnego, w tym wypadku sto­suje się stan­dardy opra­co­wane przez te grupy. Osoby te powinny być odpo­wied­nio ufor­mo­wane, przy­go­to­wane i peł­nić posługę pod okiem doro­słych.
6. Jeśli spo­tka­nia for­ma­cyjne, np. przy­go­to­wa­nie do bierz­mo­wa­nia, odby­wają się w domach wybra­nych rodzin, rów­nież muszą być prze­pro­wa­dzane w gru­pie, ni­gdy indy­wi­du­al­nie.
7. Zaka­zuje się prze­wo­że­nia dzieci pry­wat­nymi samo­cho­dami, zwłasz­cza w poje­dynkę, bez wie­dzy i wyraź­nej zgody rodzi­ców lub opie­ku­nów praw­nych.
8. Niesto­sowne jest skra­ca­nie dystansu przez prze­cho­dze­nie na „ty” osoby doro­słej z dziec­kiem.
9. W pry­watne życie dziecka wolno inge­ro­wać tylko w takim wymia­rze, w jakim wymaga tego kon­kretny pro­blem.
10. W przy­padku koniecz­no­ści pod­ję­cia roz­mów na temat sek­su­al­no­ści należy wyka­zać się deli­kat­no­ścią i roz­trop­nie roze­znać, czy takiej roz­mowy nie powi­nien przepro­wa­dzić spe­cja­li­sta.
11. W obec­no­ści dzieci nie wolno wypo­wia­dać tre­ści i żar­tów o pod­tek­ście sek­su­al­nym. Zabro­nione jest pre­zen­to­wa­nie dzie­ciom tre­ści obsce­nicz­nych, ero­tycz­nych, por­no­gra­ficz­nych lub mają­cych pod­tekst sek­su­alny, zawie­ra­ją­cych sceny bru­tal­nej prze­mocy bądź nie­od­po­wied­nich do wieku i wraż­li­wo­ści odbior­ców w jaki­kol­wiek spo­sób i za pomocą jakie­go­kol­wiek urzą­dze­nia.
12. Nie­do­zwo­lone jest sto­so­wa­nie prze­mocy fizycz­nej oraz psy­chicz­nej, takiej jak: poni­ża­nie, upo­ka­rza­nie, ośmie­sza­nie, doku­cza­nie, szy­ka­no­wane, znę­ca­nie się itp., zarówno w bez­po­śred­nich kon­taktach, jak i za pośred­nic­twem mediów spo­łecz­no­ścio­wych.
13. Każdy przy­pa­dek prze­mocy fizycz­nej, psy­chicz­nej (emo­cjo­nal­nej) czy sek­su­al­nej pomię­dzy dziećmi wymaga natych­mia­sto­wej reak­cji ze strony opie­ku­nów.
14. Nie wolno doty­kać dzieci wbrew ich woli ani w spo­sób nie­ade­kwatny do rela­cji dusz­pa­ster­skich lub wycho­waw­czych.
15. Zacho­wa­niami nie­do­zwo­lo­nymi są:
    1. wszel­kie formy oka­zy­wa­nia nie­chcia­nej czu­ło­ści;
    2. doty­ka­nie piersi, poślad­ków, geni­ta­liów i ich oko­lic (choćby przez bie­li­znę lub odzież);
    3. poca­łunki;
    4. mocne i zamy­ka­jące uści­ski, unie­moż­li­wia­jące prze­rwa­nie kon­taktu;
    5. kle­pa­nie po poślad­kach, udach, kola­nach, gło­wie;
    6. łasko­ta­nie lub moco­wa­nie się w dużej bli­sko­ści cie­le­snej;
    7. masaże;
    8. sadza­nie na kola­nach;
    9. kła­dze­nie się lub spa­nie obok;
    10. ocie­ra­nie się;
    11. sek­su­ali­za­cja i sek­sizm;
    12. różne formy poni­ża­nia oraz mob­bing;
    13. ży­wa­nie wul­ga­ry­zmów.
16. Zacho­wa­nia wła­ściwe w naszym kręgu kul­tu­ro­wym:
    1. uścisk dłoni lub deli­katne obję­cie, przy­tu­le­nie, poca­łunki w poli­czek;
    2. deli­katne pokle­pa­nie po ramio­nach lub ple­cach jako wyraz akcep­ta­cji wspar­cia, pocie­sze­nia;
    3. dotyk ramion, rąk czy barku jako wyraz bli­sko­ści;
    4. trzy­ma­nie się za ręce w cza­sie np. zabawy lub dla uspo­ko­je­nia wzbu­rze­nia emo­cjo­nal­nego;
    5. trzy­ma­nie za ręce dzieci w cza­sie spa­ceru;
    6. sia­da­nie w pobliżu małych dzieci;
    7. podno­sze­nie lub trzy­ma­nie na rękach dzieci do ok. 3. roku życia;
    8. przy­tu­la­nie i bra­nie na kolana małych dzieci za zgodą ich rodzi­ców i naj­le­piej w ich obec­no­ści;
    9. dzie­ciom nie wolno robić zdjęć lub fil­mo­wać bez ich zgody. Nie wolno upu­blicz­niać zdjęć, fil­mów z udzia­łem dzieci bez pisem­nej zgody ich rodzi­ców lub opie­ku­nów praw­nych, z wyjąt­kiem zdjęć dużych grup w miej­scach publicz­nych w związku z infor­mo­wa­niem o wyda­rze­niach;
    10. zabra­nia się czę­sto­wa­nia dzieci tyto­niem, alko­ho­lem i innymi sub­stan­cjami psy­cho­ak­tyw­nymi, posia­da­nia środ­ków nie­do­zwo­lo­nych przez prawo. Nie wolno rów­nież tole­ro­wać ich posia­da­nia oraz zaży­wa­nia przez dzieci. Zasady ochrony doty­czące wyjaz­dów
17. Zachęca się do peł­nej trans­pa­rent­no­ści w orga­ni­zo­wa­niu spo­tkań z dziećmi. Na początku roku for­ma­cyjnego w para­fii należy: a. zapo­znać rodzi­ców lub opie­ku­nów praw­nych dzieci z har­mo­no­gra­mem pro­wa­dzo­nych spo­tkań; b. zadbać o wyra­że­nie przez nich zgody w for­mie pisem­nej na udział w spo­tka­niach; c. usta­lić zasady odbioru dzieci; d. usta­lić zasady komu­ni­ka­cji elek­tro­nicz­nej z dziećmi.
18. Wszyst­kie formy zorga­ni­zo­wanego czasu, a w spo­sób szcze­gólny wypo­czynku dzieci powinny być reali­zo­wane zgod­nie z obo­wią­zu­ją­cymi prze­pi­sami prawa.
19. Na wyjazdy gru­powe należy uzy­skać pisemną zgodę rodzi­ców lub opie­ku­nów praw­nych, po uprzed­nim zapo­zna­niu ich z ramo­wym pla­nem dzia­ła­nia i zasa­dami jego orga­ni­za­cji (regu­la­mi­nem). Pod­czas wyjazdu rodzice lub opie­ku­no­wie prawni mają prawo do kon­taktu ze swoim dziec­kiem oraz z jego opie­ku­nem.
20. Pod­czas wyjaz­dów para­fialnych opie­ku­no­wie nie powinni noco­wać w tym samym pomiesz­cze­niu co pod­opieczni. W sytu­acji szcze­gól­nej, wyma­ga­ją­cej od opie­kuna pozo­sta­nia w nocy w pomiesz­cze­niu z wycho­wan­kiem, powi­nien on o tym fak­cie zawia­do­mić inną osobę doro­słą, kie­row­nika wyjazdu oraz, jeśli to moż­liwe, rodzica lub opie­kuna praw­nego wycho­wanka. Jeśli wyjazd prze­wi­duje noc­legi zbio­rowe, orga­ni­za­tor zawiera infor­ma­cję na ten temat w regu­la­mi­nie. Szcze­gól­nie zadbać należy o ochronę dzieci w toa­le­tach, łazien­kach, prze­bie­ral­niach czy szat­niach.
    

    Zasady ochrony doty­czące kon­taktów przez media oraz udo­stęp­nia­nia z Inter­netu

21. Jeśli zacho­dzi koniecz­ność kon­taktu z dziec­kiem w śro­do­wi­sku cyfro­wym, dozwo­lo­nym środ­kiem jest służ­bowy komu­ni­ka­tor lub służ­bowy e-mail. Nie należy wysy­łać żad­nych wia­do­mo­ści do osób mało­letnich po godz. 22.00. Wyją­tek sta­nowi sytu­acja, w któ­rej, za zgodą rodzi­ców lub opie­ku­nów praw­nych, wysy­łana jest wia­do­mość adre­so­wana do grupy osób.
22. Para­fie, które zapew­niają dzie­ciom dostęp do Inter­netu, powinny wdro­żyć środki bez­pie­czeń­stwa unie­moż­li­wia­jące dostęp do tre­ści sta­nowiących zagro­że­nie dla ich pra­wi­dło­wego roz­woju. Na urzą­dze­niach umoż­li­wia­ją­cych dostęp do Inter­netu powinno być zain­sta­lo­wane i aktu­ali­zo­wane opro­gra­mo­wa­nie fil­tru­jące tre­ści, zaś korzy­sta­nie z Inter­netu powinno być moni­to­ro­wane przez wyzna­czoną osobę przy­naj­mniej w spo­sób umoż­li­wia­jący usta­le­nie, kto, kiedy i z jakich tre­ści korzy­stał (np. indy­wi­du­alne konta dla wszyst­kich użyt­kow­ni­ków). Szcze­gó­łowe zasady korzy­sta­nia z Inter­netu powinny być zawarte w sto­sow­nym regu­la­mi­nie. Inne zasady
23. Sakra­ment pokuty i pojed­na­nia, a także spo­tka­nia zwią­zane z modli­twą lub towa­rzy­sze­niem ducho­wym powinny odby­wać się w miej­scach do tego wyzna­czo­nych (kon­fe­sjo­nał lub miej­sce osobne, ale widoczne). Jeśli nie można zacho­wać tej zasady (np. w cza­sie waka­cji, piel­grzymki czy przy spo­wie­dzi osoby cho­rej czy z nie­peł­no­spraw­no­ścią), należy zadbać o to, by spo­wied­nik i peni­tent byli dostępni (drzwi pomiesz­cze­nia nie mogą być zamknięte na klucz) lub widoczni dla innych osób (np. prze­szkle­nia w drzwiach, uchy­lone drzwi do pomiesz­cze­nia). 24. Do udziału w wizy­tach dusz­pa­ster­skich (kolęda) należy zapra­szać tylko takie osoby (służba litur­giczną, orga­ni­sta, zakry­stia­nin, kościelny), które wyka­zują się odpo­wied­nią doj­rza­ło­ścią np. w obsza­rze zacho­wa­nia dys­kre­cji. Należy zadbać, aby nie­peł­no­letni człon­ko­wie Służby Litur­gicz­nej ni­gdy nie pozo­sta­wali bez opieki duchow­nego.

STANDARD 5

EDUKACJA DZIECI ORAZ OSÓB BEZBRONNYCH W OCHRONIE SWOICH GRANIC

„Edu­ka­cja to szcze­pionka na prze­moc” prze­ko­ny­wał Edward James Olmos. Zapo­bie­ga­nie sytu­acjom sprzy­ja­ją­cym wyko­rzy­sta­niu odbywa się rów­nież poprzez kształ­to­wa­nie świa­do­mo­ści dzieci. W para­fii ist­nieje moż­li­wość zadba­nia o taką edu­ka­cję. Szko­le­nia, np. w kon­wen­cji warsz­ta­tów, powinny pro­wa­dzić osoby odpo­wied­nio do tego przy­go­to­wane. Powinny one obej­mo­wać for­ma­cję dzieci do reago­wa­nia poprzez aser­tywne zacho­wa­nie oraz infor­mo­wa­nie odpo­wied­nich osób doro­słych w sytu­acjach, w któ­rych są świad­kami lub doświad­czają od doro­słych albo innych dzieci jakiej­kol­wiek krzywdy (fizycz­nej, sek­su­al­nej, słow­nej, emo­cjo­nal­nej itd.), takiej jak np.:

1. pozo­sta­wia­nie dzieci bez opieki;
2. oka­zy­wa­nie nie­chcia­nej czu­ło­ści;
3. próby nawią­zy­wa­nia kon­taktu w miej­scach odosob­nio­nych;
4. epa­to­wa­nie nago­ścią oraz zapra­sza­nie, zwłasz­cza indy­wi­du­al­nie, do miejsc takich jak np. sauna;
5. prze­kra­cza­nie gra­nic nie­na­ru­szal­no­ści cie­le­snej;
6. zbyt inten­sywne dąże­nie do oso­bi­stego kon­taktu;
7. infan­tylne zacho­wa­nia opie­ku­nów;
8. pro­wo­ka­cja i wcią­ga­nie w sytu­acje dwu­znaczne;
9. pre­zen­to­wa­nie nie­od­po­wied­nich i wul­gar­nych tre­ści (zwłasz­cza mate­ria­łów o cha­rak­te­rze ero­tycz­nym, por­no­gra­ficz­nym, obra­zu­ją­cych prze­moc lub w inny spo­sób przy­czy­nia­ją­cych się do dys­kom­fortu) 
10. nadmierne i indy­wi­du­alne obda­ro­wy­wa­nie pre­zen­tami i inne formy fawo­ry­zo­wa­nia;
11. brak empa­tii i wraż­li­wo­ści na potrzeby dzieci;
12. pro­po­no­wa­nie, uży­wa­nie alko­holu lub środ­ków psy­cho­ak­tyw­nych itp. lub bycie pod ich wpły­wem.

STANDARD 6

SZKOLENIE I STAŁE WSPARCIE DLA OSÓB ZAJMUJĄCYCH SIĘ PROFILAKTYKĄ

1. Wszy­scy pra­cow­nicy i wolon­ta­riu­sze w para­fii otrzy­mują potrzebną im wie­dzę o stan­dar­dach przy­jętych i obo­wią­zu­ją­cych w para­fii – kodek­sie zacho­wań, pro­ce­du­rach zwią­za­nych z inter­wen­cją i zgło­sze­niem. Szko­le­nie może pro­wa­dzić osoba odpo­wie­dzialna w para­fii za pre­wen­cję.
2. Pra­cow­nicy i wolon­ta­riu­sze peł­niący funk­cje wycho­waw­cze lub for­ma­cyjne dodat­kowo otrzy­mują potrzebną wie­dzę doty­czącą:
   1. rodza­jów prze­mocy (w tym prze­mocy rówie­śni­czej);
   2. roz­po­zna­wa­nia oznak prze­mocy (w tym wykorzy­sta­nia sek­su­al­nego);
   3. stra­te­gii dzia­ła­nia spraw­ców prze­mocy (w tym prze­mocy sek­su­al­nej);
   4. roz­mowy z dziec­kiem/nastolatkiem/osobą bez­bronną na temat krzywdy;
   5. roz­mowy z doro­słymi (gdy ktoś pra­cuje z grupą doro­słych) doty­czącą prze­mocy;
   6. agro­żeń i ochrony przed szko­dli­wymi tre­ściami w Inter­ne­cie;
   7. innych zale­ceń obo­wią­zu­ją­cych w danej pla­ców­ce­/miej­scu dusz­pa­ster­skim.
3. Każda osoba pra­cu­jąca z dziećmi powinna otrzy­mać zaświad­cze­nie o udziale w szko­le­niu.
4. Każda osoba pra­cu­jąca z dziećmi co dwa lata uczest­ni­czy w jed­no­dnio­wym szko­le­niu z zakresu pre­wen­cji. Treść tych szko­leń przy­go­to­wana jest przez osobę odpo­wie­dzialną w die­ce­zji za pre­wen­cję.
5. Szko­le­nia pro­wa­dzą odpo­wied­nio przy­go­to­wane oraz kom­pe­tentne w dzie­dzi­nie ochrony dzieci osoby, które są dele­go­wane przez die­ce­zję do peł­nie­nia takich zadań.
6. Osoby odpo­wie­dzialne za pre­wen­cję w para­fii poza wie­dzą z pkt 1 i 2 powinny mieć także wie­dzę na temat:
   1. budo­wa­nia sys­temu pre­wen­cji zgod­nego z wymo­gami Kościoła i ustaw pań­stwo­wych (obec­nie tzw. „Ustawa Kamilka” i Kra­jowy Plan Prze­ciw­dzia­ła­nia Prze­stępstwom Prze­ciwko Wol­no­ści Sek­su­al­nej i Oby­czaj­no­ści na Szkodę Mało­letnich na lata 2023-2026 oraz Wytyczne KEP, doku­ment pre­wen­cji KEP)
   2. pod­sta­wo­wych pro­ce­dur praw­nych (kano­nicz­nych i prze­wi­dzia­nych przez Kodeks karny);
   3. czyn­ni­ków ryzyka i czyn­ni­ków ochron­nych; d. funk­cjo­no­wa­nia w śro­do­wi­sku lokal­nym pla­có­wek pomo­co­wych i pro­ce­dur usta­lo­nych dla danej para­fii.
7. Za szko­le­nie tych osób odpo­wiada osoba odpo­wie­dzialna za pre­wen­cję w danej die­ce­zji. Na szko­le­nie zapra­sza osoby posia­da­jące kom­pe­ten­cje potwier­dzone odpo­wied­nim doku­mentem.
8. Osoby odpo­wie­dzialne za pre­wen­cję w danej para­fii uczest­ni­czą raz w roku w spo­tka­niu odpo­wie­dzialnych za pre­wen­cję w danej die­ce­zji.

STANDARD 7

ZAPEWNIENIE JAKOŚCI I CIĄGŁOŚCI DZIAŁAŃ W ZAKRESIE PREWENCJI

1. Doku­ment zawie­ra­jący stan­dardy ochrony dzieci i osób bez­bron­nych w para­fii aktu­ali­zo­wany jest co dwa lata.
2. Ewa­lu­acja doku­mentu doko­ny­wana jest w danej pla­cówce przez osobę odpo­wie­dzialną za pre­wen­cję we współ­pracy z pro­boszczem i oso­bami wyzna­czo­nymi przez pro­boszcza, a następ­nie kon­sul­to­wana z oso­bami zaan­ga­żo­wa­nymi w dusz­pa­ster­stwo para­fialne. Następ­nie jest zatwier­dzana przez osobę odpo­wie­dzialną w die­ce­zji za pre­wen­cję.

 

źródło
więcej – https://diecezja-pelplin.pl/ochrona-dzieci-i-mlodziezy/